Ayak, 26 kemik, 33 eklem ve 120’den fazla kas, bağ ve sinirden oluşan karmaşık yapıda bir oluşumdur. Ayağın işlevleri; vücudun ağırlığını kaldırır, amortisör görevi görür, dengenin sağlanmasına katkıda bulunur.

Ayaklar vücudun diğer bölümlerine göre daha küçük olduklarından her bir adım onlara aşırı bir yük bindirir. Bu yük vücut ağırlığından %50 daha fazladır. Bir kişi günde 8000-10000 adım atar. Bunun anlamı ayakların her gün birkaç yüz ton ağırlığa maruz kalmakta olduğudur.

Ayak ağrısı modern yaşantının önemli bir sorunudur. Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bir çalışmada toplumun %75’inin yaşamının herhangi bir döneminde ayak ağrısı yaşadığı bildirilmiştir. Ayak ağrılarının önemli kısmı ayağa düzgün oturmayan, doğal olmayan şekilli (ince burunlu, yüksek topuklu) ayakkabılardır.

 

Ayak ağrısının genel nedenleri:

Bunyonlar – Ayak başparmağının altında bir çıkıntı oluşmasıdır. İltihaplanabilir. Nedeni genellikle ince uçlu ayakkabılardır.

Çekiç parmaklar – Ayak parmakları aşağı doğru bakar.

Nasır

Topuk dikeni

Siğiller

Düz tabanlık

Morton nöroma  -- Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür

Kırıklar

Stres kırıkları

Artritler

Gut – başparmakta daha sıktır. Kızarıklık şişlik ve hassasiyet vardır.

Plantar fasiitis

Bone spur

Burkulmalar

Topuk bursitisi

Tendinit

 

Tedavi:

Ayak ağrısında evde yapılabilecek tedavide  yapılabilecekler:

Ağrıyı artıran bir aktivite sonrası şişlik ve ağrıyı azaltmak için buz uygulaması yapılabilir.

Ağrılı olan ayak olabildiğince yukarıda tutulur.

Sorun çözülene kadar aktivite sınırlanmalıdır.

Sürtünme ve bası olan yerler varsa tabanlıklar kullanılabilir.

Parasetamol ve ibuprofen gibi ağrı kesiciler alınabilir. Bu ilaçlar 2-3 hafta kullanılabilir. Ülseri olanlar, karaciğer ve böbrek sorunu alan hastalarda kullanımları sakıncalı olabilir. Bunun için doktora danışılmalıdır.

Nasırlarda ayak ılık suya sokularak nasır yumuşatılıp ve ponza taşı ile temizlenebilir. Nasırların kesilmesi ve yakılması sakıncalıdır.

Stres kırıklarına bağlı ayak ağrısında uzun bir istirahat dönemi sıklıkla gerekir.

Plantar fasiitise bağlı ayak ağrısında tabanlıklar faydalı olabilir.

 

Ne zaman doktora başvurulmalı?

Ayak ağrısında doktora başvurulması gereken durumlar:

Ani ve şiddetli ağrı

Ağrı bir travma sonrası geliştiyse—özellikle kanama, sıyrık, şekil değişikliği var ve basınca ağrı şiddetleniyorsa.

Eklemde kızarıklık ya da şişlik, açık bir yara ya da ateşiniz varsa

Şeker hastalığınız ya da damar hastalığınız var ve yeni bir ayak ağrısı başladıysa.

Kendi tedavilerinizle 1-2 haftada yarar görmezseniz

 

Korunma

Ayak ağrılarının gelişmemesi için çaba gösterilmesi, geliştikten sona tedaviye öre daha kolay ve etkindir. Ayak ağrısından korunmak için alınabilecek bazı tedbirler:

 

Rahat ve ayağı uygun kavrayan ayakkabılar giyin.

Ayak tarağı ve parmaklar için yeterli hacmi olan ayakkabıları tercih edin.

Özellikle yürürken spor ayakkabıları giymeye çalışın.

Burnu ince ve yüksek topuklu ayakkabılardan kaçının.

Koşu ayakkabılarını sık değiştirin.

Egzersizden önce ve sonra ısınma hareketleri yapın.

Ayağınıza aşırı yük bindirmemek için egzersiz derecesini yavaş yavaş artırın.

Aşırı kiloluysanız kilo verin.

Ayağınızı güçlendirecek ve ağrıyı hafifletecek egzersizler öğrenin. Bu egzersizler düz tabanlık ve diğer ayak sorunlarının gelişmesini azaltabilir.

Ayağı kuru tutmaya gayret edin.

Gut hastalığınız varsa alkol almamaya çalışın.